Polska Nagroda im. Sérgio Vieira de Mello – Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka (2002-2003)

Tadeusz Mazowiecki – pierwszy premier III Rzeczypospolitej Polskiej (1989-1991). Polityk, publicysta, działacz społeczny. Założyciel i redaktor naczelny miesięcznika „Więź” i tygodnika „Solidarność”. W sierpniu 1980 roku przewodniczący Komisji Ekspertów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej. W latach 1981-1982 internowany. Doradca Lecha Wałęsy i Krajowej Komisji Wykonawczej NSZZ „Solidarność”. W 1889 roku jeden z głównych negocjatorów Okrągłego Stołu. Założyciel oraz przewodniczący Unii Demokratycznej i Unii Wolności. Poseł na sejm (1991-2001) i przewodniczący sejmowej Komisji Integracji Europejskiej. W latach 1992-1995 Specjalny Wysłannik Komisji Praw Człowieka Narodów Zjednoczonych do byłej Jugosławii. Jeden z głównych twórców Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (1997). Kawaler Orderu Orła Białego, laureat wielu polskich i zagranicznych nagród. Od 2010 Doradca Prezydenta RP ds. polityki krajowej i międzynarodowej.

Stowarzyszenie „Jeden Świat” – poznańskie Stowarzyszenie „Jeden Świat” jest polskim oddziałem międzynarodowej organizacji Service Civil International. Działając w duchu międzynarodowej solidarności, sprawiedliwości społecznej i zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju realizuje szereg lokalnych i międzynarodowych projektów wolontariackich i edukacyjnych, których nadrzędnym celem jest budowanie kultury pokoju. Wykorzystując różnorodne metody pracy i czerpiąc z bogactwa wielokulturowości kieruje swoje działania wielu grup odbiorców: młodzieży i seniorów, dzieci i rodziców, nauczycieli i przedstawicieli sektora prywatnego. Wolontariusze Stowarzyszenia angażują się w projekty dotyczące antydyskryminacji i praw człowieka oraz współpracy rozwojowej.

Ojciec Marian Żelazek SVD (1918-2006) – polski duchowny rzymskokatolicki, misjonarz werbista. W czasie II wojny światowej więzień obozu koncentracyjnego w Dachau. Absolwent studiów teologicznych w rzymskim Instytucie Anselmianum. Od 1950 roku misjonarz w Kesramal na północy indyjskiego stanu Orisa, pracujący na rzecz edukacji marginalizowanego plemienia rdzennych mieszkańców Indii – Adiwasów. Założyciel 165 szkół. Od 1975 roku oddany działalności społecznej, edukacyjnej, charytatywnej i medycznej na rzecz trędowatych w stworzonym przez siebie leprozorium w Puri nad Zatoką Bengalską. Orędownik dialogu ekumenicznego, twórca Centrum Duchowości św. Arnolda w Orisie. W 2002 roku nominowany do Nagrody Nobla.

Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego – niezależna polska organizacja pozarządowa działająca na rzecz porozumienia europejskiego i wzajemnego poszanowania narodów, społeczności i jednostek oraz wspierania rozwoju europejskiego społeczeństwa obywatelskiego. Krzyżowa jest miejscem współpracy i dialogu, tętniącym życiem dzięki różnorodności spotykających się tutaj ludzi, ich pomysłom i działaniom. Siedzibą Fundacji jest kompleks pałacowy w Krzyżowej na Dolnym Śląsku, niegdyś majątek rodziny von Moltke, w którym w czasach nazizmu działała grupa opozycyjna „Krąg”. W 1989 roku w Krzyżowej odbyła się historyczna Msza Pojednania z udziałem Premiera Rządu RP Tadeusza Mazowieckiego i Kanclerza Niemiec Helmuta Kohla.

Aleksandr Milinkiewicz – doktor matematyki i fizyki, docent Uniwersytetu Grodzieńskiego i Uniwersytetu w Algierze. W latach 1990-1996 zastępca przewodniczącego Grodzieńskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego ds. Kultury, Edukacji, Medycyny, Sportu, Młodzieży i Stosunków Międzynarodowych. Od 1996 roku przewodniczący Grodzieńskiego Zjednoczenia Społecznego „Ratusza”, zlikwidowanego wyrokiem sądowym w 2003 roku. Lider opozycji białoruskiej. Założyciel i lider Ruchu Społecznego „Za wolność”. Wspólny kandydat całej opozycji demokratycznej w wyborach prezydenckich w 2006 roku. Honorowy członek Związku Polaków na Białorusi. Laureat m.in. Nagrody Sacharowa (2006) i Nagrody im. Kazimierza Pułaskiego „Rycerz Wolności” za promowanie wolności, sprawiedliwości i demokracji (2007).

Stowarzyszenie Festiwal Kultury Żydowskiej w Krakowie zostało założone w marcu 1995 roku w celu organizowania dorocznego Festiwalu Kultury Żydowskiej oraz innych działań na rzecz kultury i dziedzictwa żydowskiego. Festiwal jest jednym z najstarszych i największych tego typu wydarzeń na świecie i jednym z najbardziej rozpoznawanych w Polsce. Ponad dwieście wydarzeń festiwalowych w ciągu dziesięciu dni każdego roku prezentuje współczesną kulturę tworzoną przez Żydów w Izraelu i całej Diasporze, oraz daje szansę międzynarodowej publiczności na osobiste spotkanie z kulturą żydowską i jej doświadczenie w bardzo bogatym programie warsztatów. Wszystko to ma na celu budowanie porozumienia, tolerancji i szacunku dla innych kultur, religii i poglądów.

Maryna Hulia – nauczycielka języka rosyjskiego, propagatorka kultury rosyjskiej, białoruskiej i ukraińskiej. Od 2005 roku związana z Polskim Stowarzyszeniem Edukacji Prawnej. Organizatorka wystaw białoruskich artystów, m.in. Pawła Wojnickiego i Aleksandra Litina, a także wystawy batików Eleny Dzikavitskiej, uchodźczyni politycznej. Inicjatorka i kierowniczka zbiórek darów na rzecz Dzieci Biesłanu i uchodźców czeczeńskich. Priorytetem jej działań jest promowanie pokojowego współistnienia społeczeństw, religii i kultur oraz przełamywanie stereotypów w postrzeganiu uchodźców i „obcych” – więźniów, byłych więźniów i ich rodzin. Jej działania aktywizują grupy społeczne i pozwalają imigrantom na szybszą i lepszą adaptację do nowych realiów kraju, w którym przebywają.

Stowarzyszenie Magurycz z siedzibą we wsi Nowica w Beskidzie Niskim jest organizacją non profit, której 27-letnia działalność opiera się na pracy społecznej wolontariuszy z Polski i Ukrainy. Celem działalności Stowarzyszenia jest ochrona dziedzictwa kulturowego, a w szczególności sztuki sepulkralnej na cmentarzach wyznaniowych (rusińskich, ukraińskich, żydowskich, polskich, niemieckich) oraz małej sakralnej architektury przydrożnej, które zostały pozbawione opiekunów w wyniku wojen i przesiedleń w południowo-wschodniej Polsce i Ukrainie. Ważną częścią działalności Stowarzyszenia jest popularyzacja idei ochrony wielokulturowego dziedzictwa oraz przybliżanie jego wartości poprzez warsztaty kamieniarskie, wystawy, działalność teatralną i wydawniczą.

Krystyna Pryjomko-Serafin – w 1940 roku, jako dziecko została zesłana z rodziną do Archangielska. W latach 1942-1948 znalazła schronienie w obozie w Tenger (obecnie Tanzania) przeznaczonym dla matek z dziećmi, które zdołały uciec z wygnania w Rosji i oczekiwały tu zakończenia wojny. W roku 2002 wraz z synem powróciła z Wielkiej Brytanii do Arushy i zainicjowała działania na rzecz stworzenia schroniska dla uratowanych dzieci więźniarek tamtejszego zakładu karnego. Dzięki ofiarności innych byłych „Afrykańczyków” oraz wsparciu misjonarza, ks. Jacka Rejmana i sióstr ze zgromadzenia św. Gemmy Galgani w 2005 roku Dom Św. Gabriela rozpoczął swoją działalność. Schronisko przywraca swoim podopiecznym utracone dzieciństwo, zapewnia opiekę, wyżywienie i dostęp do edukacji.

Helsińska Fundacja Praw Człowieka w Polsce, z siedzibą w Warszawie, została założona w 1989 roku. Jej powstanie poprzedziła działalność Komitetu Helsińskiego w Polsce, który pracował w podziemiu od 1982 roku. Obecnie Helsińska Fundacja Praw człowieka jest jedną z najbardziej doświadczonych i profesjonalnie działających organizacji zajmujących się prawami człowieka w Europie. Fundacja prowadzi szereg programów prawnych, m.in.: Program Spraw Precedensowych, Obserwatorium wolności mediów w Polsce, Program Pomocy dla Uchodźców i Migrantów. Eksperci Fundacji zajmują się również szeroko zakrojoną działalnością edukacyjną, obejmującą liczne międzynarodowe szkolenia z zakresu praw człowieka oraz działalnością popularyzatorską, organizując m.in. Międzynarodowy festiwal filmowy „WATCH DOCS. Prawa człowieka w filmie”.

 Nagroda Honorowa: Szewach Weiss – profesor nauk politycznych, publicysta, polityk, dyplomata, były ambasador Izraela w Polsce. Wykłada m.in. w Instytucie Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, twórca Centrum Badań Stosunków Polsko-Izraelskich i Instytutu Stosunków Izraelsko-Polskich na Uniwersytecie w Tel Awiwie. Przewodniczący Rady Instytutu Pamięci Yad Vashem. W latach 1992-1996 Przewodniczący Knesetu. Działacz na rzecz upowszechniana wspólnej historii Polaków i Żydów oraz poprawy obustronnych stosunków. Laureat wielu nagród. Odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi RP (2004) i Odznaką Honorową Bene Merito Ministra Spraw Zagranicznych RP.

Wyróżnienie Specjalne: Michał Żejmis – pracownik Biblioteki Narodowej w Warszawie i dziennikarz Radio Polska Live. Z wykształcenia politolog, badacz uwarunkowań integracji cudzoziemców, osób niepełnosprawnych oraz regionalnego rynku pracy. Współpracownik Instytutu Polityki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego i koordynator Migranckiego Portalu Wiedzy. Współzałożyciel Instytutu Kultury Białoruskiej i Fundacji Rozwoju „Oprócz Granic”. Autor wielu publikacji naukowych. Inicjator działań na rzecz przełamywania barier kulturowych i uprzedzeń wobec uchodźców ze Wschodu. Promotor kultury Rosjan, Białorusinów i Ukraińców. Uczestnik projektów adresowanych do uchodźców i wpływających na ich szybszą adaptację społeczną.

Fatos Lubonja – albański pisarz i publicysta, działacz na rzecz praw człowieka. W roku 1974 aresztowany za działalność publicystyczną i skazany na siedemnaście lat więzienia. Po odzyskaniu wolności w 1991 roku członek Forum Praw Człowieka i wydawca czasopisma „Përpjekja” („Wysiłek”). Członek Albańskiego Komitetu Helsińskiego. Autor wielu książek i publikacji, m.in.: „Në vitin e shtatëmbëdhjetë” („W siedemnastym roku”), 1994; „Ploja e mbrame” („Ostatnia rzeź”), 1994; „Ridënimi” („Ponowne skazanie”), 1996; „Liri e kërcënuar” („Wolność zagrożona”), 1999; „Trashëgimia kulturore e Shqipërisë në rrezik” („Zagrożone dziedzictwo kulturowe Albanii”), 1999. W języku polskim nakładem wydawnictwa Pogranicze ukazała się „Albania – wolność zagrożona” (2005).

Misja Wsparcia Narodów Zjednoczonych dla Iraku (UNAMI) – misja, kierowana przez Specjalnego Przedstawiciela Sekretarza Generalnego NZ ds. Iraku, otrzymała uprawnienia do wspierania rządu i obywateli Iraku w zakresie dialogu politycznego, pojednania narodowego, przeprowadzania procesów wyborczych, planowania spisów powszechnych, a także moderowania dialogu regionalnego, promowania ochrony praw człowieka oraz reformowania systemu prawnego. UNAMI odegrało kluczową rolę w przygotowywaniu projektu konstytucji Republiki Iraku przyjętej w 2005 roku, w przeprowadzaniu wyborów różnych szczebli oraz w koordynacji wysiłków humanitarnych ONZ. Aktualnie misja współpracuje z rządem Iraku w zakresie ustanowienia Niezależnej Wysokiej Komisji ds. Praw Człowieka, której celem będzie promocja i ochrona praw wszystkich Irakijczyków zgodnie ze standardami międzynarodowymi. Siedziba główna UNAMI znajduje się w Bagdadzie, biura terenowe w Erbil, Basrze i Kirkuku, a placówki zagraniczne w Kuwejcie, Ammanie i Teheranie.

Nagroda Honorowa: Leopold Unger – polski dziennikarz żydowskiego pochodzenia, publicysta, eseista, komentator spraw międzynarodowych, znany pod pseudonimami Brukselczyk i Pol Mathil. W czasie II wojny światowej przebywał w Rumunii, gdzie od 1948 roku był korespondentem Polskiej Agencji Prasowej w Bukareszcie. Po wojnie dziennikarz „Życia Warszawy”, z powodów politycznych usunięty z redakcji (1967), a w 1969 roku zmuszony do emigracji. Od 1969 roku publicysta „Le Soir” w Brukseli, stały współpracownik paryskiej „Kultury”, „Radia Wolna Europa – sekcja polska radia BBC”, a także „International Herald Tribune”. Publicysta „Gazety Wyborczej”. Laureat nagrody Polskiego PEN Clubu i Nagrody Orła Jana Karskiego.

Nagy El-Khoury, Maronita, dyrektor Stowarzyszenia Absolwentów Collége Notre-Dame de Jamhour oraz Szejk Mohammad al-Nokkari, były dyrektor generalny Dar Al. Fatwa i szef Biura Sunnickiego Muftiego Republiki Libańskiej są działaczami na rzecz dialogu chrześcijańsko-muzułmańskiego w Libanie. Dzięki ich staraniom od 2007 roku każdego 25 marca, w Dniu Zwiastowania Najświętszej Marii Panny, odbywają się w Libanie spotkania chrześcijańsko-muzułmańskie, które stanowią inspirację dla dialogu międzyreligijnego w całym regionie. Dzień Zwiastowania NMP, opisany zarówno w Biblii, jak i w Koranie, uznany został w 2010 roku za oficjalne libańskie chrześcijańsko-muzułmańskie święto. Gościem honorowym uroczystości w dniu 25 marca 2010 roku był Lech Wałęsa, były Prezydent RP.

Stowarzyszenie Memoriał – działa od 1989 roku na rzecz zachowania pamięci o ofiarach represji stalinowskich i późniejszych represji politycznych w krajach dawnego ZSRR. Memoriał prowadzi działalność dokumentacyjną, archiwizacyjną, badawczo-historyczną, prawną i edukacyjną dotyczącą politycznych uwięzień i zesłań oraz monitoring współczesnych aktów naruszania praw człowieka. Dzięki Memoriałowi powstały powszechnie dostępne wystawy, zbiory dokumentów i specjalistyczne biblioteki gromadzące materiały dotyczące prześladowań politycznych w totalitarnym systemie komunistycznym. W 1991 roku z inicjatywy Stowarzyszenia uchwalona została ustawa o Rehabilitacji Ofiar Represji Politycznych przywracająca cześć setkom tysięcy obywateli byłego ZSRR, a dzień 30 października ustanowiono Dniem Pamięci Ofiar Represji Politycznych.

Nagroda Honorowa: Andrzej Przewoźnik (1963-2010) – historyk, publicysta, w latach 1981-1989 związany z NSZZ „Solidarność”. Redaktor naczelny czasopisma „Niepodległość”. Od 1992 roku sekretarz generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Zaangażowany w budowę polskich cmentarzy wojennych w Katyniu, Miednoje i Charkowie, cmentarza i pomnika ofiar zbrodni w Jedwabnem, odbudowę Cmentarza Obrońców Lwowa. Wiceprzewodniczący Komisji ds. Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Katyńskiej przy Prezesie Rady Ministrów (1994–1998). Członek rad muzealnych, m.in. Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, Muzeum Niepodległości w Warszawie, Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu, Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Zginął 10 kwietnia 2010 roku w katastrofie samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem.

Hassan Omar Hassan – prawnik, działacz na rzecz budowy społeczeństwa obywatelskiego w Kenii. Wiceprzewodniczący Kenijskiej Komisji Obrony Praw Człowieka. Założyciel Muzułmańskiej Rady Konsultacyjnej i „Muungano wa Mageuzi” („Ruchu na Rzecz Zmian”), których celem było wzmacnianie procesów demokratycznych i doprowadzenie do wyborów powszechnych w roku 2002. Szczególnie zaangażowany w działania na rzecz zwalczania podziałów etnicznych, religijnych i kulturowych, wykorzystywanych dla osiągania doraźnych celów politycznych. Rzecznik ochrony praw kobiet oraz poprawy warunków w obozach dla uchodźców zlokalizowanych w Kenii. Orędownik zmian konstytucyjnych, reform politycznych i programu ochrony świadków.

Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć – organizacja pozarządowa, założona w Krakowie w 2002 przez absolwentów Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego z inicjatywy dr Haliny Nieć w celu promowania i poszanowania praw człowieka, udzielania bezpłatnej pomocy prawnej oraz realizacji projektów z zakresu edukacji i demokratyzacji. Organizacja świadczy pomoc prawną w sprawach cywilnych, pomaga uchodźcom i innym cudzoziemcom poszukujących ochrony w Polsce, prowadzi szkolenia z zakresu praw człowieka i ochrony uchodźców, monitoruje areszty i przejścia graniczne pod względem standardów traktowania oraz dostępu do procedury uchodźczej i przestrzegania zasady non-refoulement. Centrum współpracuje z Policją i Fundacją La Strada w zakresie przeciwdziałania handlowi ludźmi oraz uczestniczy z pracach Zespołu ds. Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Centrum jest partnerem wykonawczym Biura Wysokiego Komisarza NZ ds. Uchodźców.

Nagroda Honorowa: Bernard Kouchner – francuski lekarz, polityk, działacz w obszarze pomocy humanitarnej. W latach 1988-2010 pełnił funkcje ministra ds. pomocy humanitarnej, ministra zdrowia i ministra spraw zagranicznych w kilku francuskich rządach. W latach 1999-2001 Wysoki Przedstawiciel Sekretarza Generalnego NZ i szef Tymczasowej Administracji w Kosowie. Od 1968 roku organizator i uczestnik misji humanitarnych niosących pomoc ofiarom katastrof nuklearnych, przemysłowych i politycznych, m.in. w Biafrze, Jordanii, Libanie, Sajgonie. Współzałożyciel organizacji „Lekarze bez granic” (1971), założyciel organizacji „Lekarze świata” (1980) oraz fundacji na rzecz walki z AIDS i pomocy osobom bezdomnym (1993). Rzecznik interwencji humanitarnej. Z jego inicjatywy Francja przedstawiła, a Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyjęło rezolucję dotyczącą stworzenia „korytarzy humanitarnych” umożliwiających dostęp lekarzom i organizacjom niosącym pomoc humanitarną do krajów ogarniętych pożogą wojenną lub dotkniętych katastrofami naturalnymi.

Siostra Rafela – Urszula Nałęcz – polska misjonarka i pedagog, twórczyni placówek misyjnych w Indiach, Republice Południowej Afryki oraz Rwandzie. W swoich działaniach szczególnie skupia się na pomocy osieroconym oraz niewidomym dzieciom. W 1954 roku wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, śluby wieczyste złożyła w 1963 roku. Była wieloletnim pracownikiem Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Laskach oraz współpracownikiem Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. Jako misjonarka i pedagog pracowała w Indiach, gdzie założyła ośrodek dla niewidomych dzieci – najpierw sierociniec, a następnie szkołę podstawową z internatem. Pomagała też sierotom i niewidomym w Republice Południowej Afryki. W Rwandzie dzięki jej staraniom powstał pierwszy tego typu Ośrodek Edukacyjny dla Niewidomych w Kibeho. Odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski przez Prezydenta RP, Bronisława Komorowskiego oraz Bene Merito, Odznaką Honorową Ministra Spraw Zagranicznych. Laureatka nagrody „PONTIFICI – Budowniczemu Mostów”, przyznawanej przez Klub Inteligencji Katolickiej w Warszawie za „zasługi w szerzeniu wartości dobra wspólnego, dialogu i poświęcenia na rzecz bliźnich”.

People in need (Človĕk v tístni) – to najstarsza w Republice Czeskiej i jedna z największych organizacji pozarządowych w Europie Środkowej, która od dwudziestu lat zajmuje się ochroną praw człowieka oraz niesieniem pomocy humanitarnej w najbardziej newralgicznych rejonach świata. Powstała w 1992 roku z inicjatywy korespondentów wojennych i sprawozdawców wydarzeń międzynarodowych. Wkrótce po założeniu poszerzyła swoją działalność i tym samym stała się profesjonalną organizacją humanitarną. Obecnie realizuje zadania z zakresu pomocy humanitarnej, współpracy rozwojowej, promocji praw człowieka, integracji społecznej oraz działalności edukacyjnej i informacyjnej. People in Need jest także organizatorem corocznego Międzynarodowego Festiwalu Filmów Dokumentalnych „Jeden Świat”, który poświęcony jest tematyce praw człowieka. W ramach festiwalu przyznawana jest nagroda „Homo Homini” dla osób, które przyczyniły się do rozwoju demokracji na świecie oraz szczególnie zasłużonym w pracy na rzecz praw człowieka.

Nagroda honorowa: Arnold Wellman – obywatel Stanów Zjednoczonych, przez wiele lat pracował jako wiceprezes do spraw korporacyjnych i Public Relations w amerykańskiej firmie kurierskiej UPS (United Parcel Service). W ciągu swojej wieloletniej kariery w koncernie UPS do jego obowiązków należało m. in. zarządzanie budżetem programów Społecznej Odpowiedzialności Biznesu. W ramach tej działalności wspierał rozwój społeczności lokalnych poprzez zwiększanie dostępu do edukacji dzieci i młodzieży w wielu najuboższych krajach na świecie. Firma UPS budowała i wyposażała szkoły, a także finansowała stypendia dla dzieci m.in. w Polsce, na Ukrainie, w Indiach, Meksyku, Chinach oraz w najbiedniejszych regionach USA. Program UPS stworzył szanse na lepszą przyszłość dla tysięcy dzieci. Wybudowane szkoły powstały przy znaczącym wkładzie wolontariuszy z UPS, wśród których znajdował się sam Arnold Wellman, przedstawiciele Kongresu Stanów Zjednoczonych, a także szeregowi pracownicy, którzy pracowali fizycznie przy budowie obiektów. W 2012 roku Wellman przeszedł na emeryturę i założył fundację

Myrosław Marynowycz – ukraiński religioznawca, dziennikarz, tłumacz, działacz społeczny, współzałożyciel Ukraińskiej Grupy Helsińskiej i ukraińskiej Amnesty International, prezes ukraińskiego ośrodka Międzynarodowego PEN-Klubu, a obecnie prorektor Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie. Członek grupy doradczej ds. ekumenizmu, działającej przy zwierzchniku Ukraińskiej Cerkwi Greckokatolickiej oraz komisji „Sprawiedliwość i Pokój” działającej w ramach Cerkwi. W 2008 roku został odznaczony ukraińskim Orderem Wolności nadawanym za zasługi w utwierdzeniu suwerenności oraz niepodległości Ukrainy, rozwoju demokracji, przestrzeganiu konstytucyjnych praw i wolności człowieka i obywatela. W 2006 roku otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. Myrosław Marynowycz pełni szczególną rolę w ukraińskim życiu intelektualnym i naukowym oraz w środowisku świeckich grekokatolików, zawsze zachowując niezależną pozycję i odwagę w formułowaniu sądów. Pełni kluczową rolę w relacjach z Polską, od lat dokonując wszelkich starań na rzecz ponadnarodowego, ponadwyznaniowego i pokojowego współistnienia kultur polskiej i ukraińskiej. Jest czołowym reprezentantem ukraińskich środowisk otwartych na dialog, odrzucających postawy nacjonalistyczne i ksenofobiczne oraz opowiadających się za pojednaniem między Polakami i Ukraińcami.

Ośrodek Pomocy dla Uchodźców – Centrum Denisa Hurley’a – jest prężną instytucją charytatywną powstałą w 2009 r. w RPA, udzielającą pomocy uchodźcom z Afryki, którzy opuścili swoje kraje z powodów politycznych lub ekonomicznych. Działaniom Centrum patronuje wieloletni Arcybiskup Durbanu Denis Eugene Hurley (1915-2004). Instytucja utrzymuje się z dotacji rządowych, darowizn zagranicznych i krajowych fundacji oraz datków prywatnych. Centrum jest unikalnym w skali kontynentu ośrodkiem udzielającym nie tylko doraźnej pomocy uchodźcom w pierwszych tygodniach ich pobytu w nowym kraju, ale również otaczającym uchodźców długotrwałą, kompleksową opieką. Centrum Denisa Hurley’a zapewnia swoim podopiecznym możliwość korzystania z programów profilaktyki zdrowotnej, oferuje pomoc w znalezieniu pracy, szkół, dokształcających kursów zawodowych, oraz zapewnia udział w programach edukacyjnych poświęconych tolerancji. Dziennie przez Ośrodek przewija się ok. 500 osób.

Nagroda Honorowa: Adam Daniel Rotfeld – polski naukowiec, dyplomata, minister spraw zagranicznych w 2005 roku. W latach 1961-1989 pracował w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych. Brał udział w pracach II fazy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE) jako członek polskiej delegacji w 1973 r. oraz w Spotkaniach KBWE w Belgradzie, Madrycie i Wiedniu. Od 1989 r. pracował w Sztokholmskim Międzynarodowym Instytucie Badań nad Pokojem (SIPRI). W latach 1992-1993 został osobistym przedstawicielem przewodniczącego KBWE ds. politycznego rozwiązania konfliktu w Naddniestrzu. 5 stycznia 2005 roku objął funkcję ministra spraw zagranicznych RP. W 2006 powołany przez Sekretarza Generalnego ONZ został Członkiem, a następnie Przewodniczącego Kolegium Doradczego Sekretarza Generalnego ONZ ds. rozbrojenia (2008). Od 2008 roku jako współprzewodniczący dwustronnej polsko-rosyjskiej grupy ds. trudnych podejmuje działania służące wzmocnieniu dialogu między oboma państwami. Jego działalność jest przykładem głębokiego zaangażowania w pojednanie między Polską a Rosją.

Nagroda w kategorii „Osoba” – Leyla Yunus (1955) – uwięziona azerbejdżańska działaczka społeczna, aktywistka, liderka Instytutu na rzecz Pokoju i Demokracji. W czasie wojny o Karabach była szefem wydziału informacyjno-analitycznego w Ministerstwie Obrony Azerbejdżanu, w stopniu pułkownika. Odeszła po dojściu Heydara Alijewa do władzy. W 1995 r. założyła Instytut Pokoju i Demokracji, w ramach którego od 2003 r. działa Kobiece Centrum Kryzysowe dla ofiar przemocy w rodzinie. Główne obszary jej działalności to walka z handlem żywym towarem, walka o prawa osób przymusowo wysiedlanych, działalność na rzecz więźniów politycznych, niezależnie od ich afiliacji politycznej i religijnej. Jest autorką wiele raportów na temat więźniów politycznych. Od wielu lat stanowi obiekt nagonki medialnej – oskarżana o ormiańskie geny, nieprzystojne zachowanie w czasie pracy w MON. Jest Laureatką Nagrody Teodora Haeckera, kawalerem francuskiej Legi Honorowej oraz finalistką Nagrody Sacharowa (2014). 28 kwietnia br. wraz z mężem została zatrzymana na lotnisku w Baku, przed planowana podróżą do Brukseli na konferencje organizowana przez EED. Bez wyroku sądu lub nakazu z prokuratury, skonfiskowano im paszporty, uniemożliwiono wyjazd z kraju, dokonano przeszukań w biurze Instytutu Pokoju i Demokracji oraz w ich prywatnym domu. Aresztowana wraz z mężem, Arif Yunus, przebywa w więzieniu, bez dostępu do niezbędnej opieki medycznej i możliwości kontaktu z rodziną. Jej zatrzymanie potępił rząd Stanów Zjednoczonych oraz najważniejsze światowe organizacje działające w obszarze praw człowieka.

Nagroda w kategorii „Organizacja Pozarządowa” – Centrum Dialogu Międzyetnicznego i Tolerancji „Amalipe” jest wiodącą bułgarską organizacją pozarządową pracującą na rzecz równouprawnienia i integracji Romów w bułgarskim społeczeństwie. W obszarze działań organizacji znajdują się m.in. wspieranie międzykulturowej edukacji i integracji poprzez edukację. „Amalipe” współpracuje z ponad 250 szkołami w Bułgarii starając się przeciwdziałać przedwczesnemu kończeniu nauki dzieci romskiego pochodzenia. „Amalipe” podejmuje też inicjatywy związane z ochroną zdrowia i prewencją chorób zakaźnych, oraz prowadzi sieć tzw. „mediatorów zdrowotnych”, wspierających osoby pochodzenia romskiego przy korzystaniu z opieki zdrowotnej. Organizacja realizuje kampanie na rzecz włączania kwestii romskich do polityk państwowych m.in. do Programu Operacyjnego „Kapitał ludzki”. W 11 gminach w Bułgarii organizacja utworzyła „Centra rozwoju wspólnot” i kluby lokalne. Instytucje te działają na rzecz motywowania kontynuacji edukacji przez Romów, zapobiegania przemocy, prewencji wczesnego zawierania małżeństw, budowania tożsamości obywatelskiej. Od lat Centrum dąży do zwiększania poziomu tolerancji wobec Romów wśród społeczeństwa bułgarskiego, m.in. poprzez organizację festiwali kultury romskiej i akcji informacyjnych. Organizacja jest członkiem Rady Społecznej przy Ministerstwie Edukacji i Nauki w Bułgarii, Krajowej Sieci Na Rzecz Dzieci, Europejskiego Lobby Kobiet oraz wielu innych instytucji i rad publicznych.