23 października 2014 roku, podczas międzynarodowej konferencji „Siła Bezsilnych z rewizytą” w Willi Decjusza w Krakowie, nastąpiło uroczyste ogłoszenie Laureatów 11. edycji Polskiej Nagrody im. Sérgio Vieira de Mello, Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka (2002-2003). Kapituła Nagrody postanowiła uhonorować w tym roku – w kategorii osoba: Leylę Yunus z Azerbejdżanu oraz – w kategorii organizacja pozarządowa: Centrum Dialogu Międzyetnicznego i Tolerancji „Amalipe” z Bułgarii.
Nagroda w kategorii „Osoba” – Leyla Yunus
Leyla Yunus (1955) – uwięziona azerbejdżańska działaczka społeczna, aktywistka, liderka Instytutu na rzecz Pokoju i Demokracji. W czasie wojny o Karabach była szefem wydziału informacyjno-analitycznego w Ministerstwie Obrony Azerbejdżanu, w stopniu pułkownika. Odeszła po dojściu Heydara Alijewa do władzy. W 1995 r. założyła Instytut Pokoju i Demokracji, w ramach którego od 2003 r. działa Kobiece Centrum Kryzysowe dla ofiar przemocy w rodzinie. Główne obszary jej działalności to walka z handlem żywym towarem, walka o prawa osób przymusowo wysiedlanych, działalność na rzecz więźniów politycznych, niezależnie od ich afiliacji politycznej i religijnej. Jest autorką wiele raportów na temat więźniów politycznych. Od wielu lat stanowi obiekt nagonki medialnej – oskarżana o ormiańskie geny, nieprzystojne zachowanie w czasie pracy w MON. Jest Laureatką Nagrody Teodora Haeckera, kawalerem francuskiej Legi Honorowej oraz finalistką Nagrody Sacharowa (2014). 28 kwietnia br. wraz z mężem została zatrzymana na lotnisku w Baku, przed planowana podróżą do Brukseli na konferencje organizowana przez EED. Bez wyroku sądu lub nakazu z prokuratury, skonfiskowano im paszporty, uniemożliwiono wyjazd z kraju, dokonano przeszukań w biurze Instytutu Pokoju i Demokracji oraz w ich prywatnym domu. Aresztowana wraz z mężem, Arif Yunus, przebywa w więzieniu, bez dostępu do niezbędnej opieki medycznej i możliwości kontaktu z rodziną. Jej zatrzymanie potępił rząd Stanów Zjednoczonych oraz najważniejsze światowe organizacje działające w obszarze praw człowieka.
Nagroda w kategorii „Organizacja Pozarządowa” – Centrum Dialogu Międzyetnicznego i Tolerancji „Amalipe”
Centrum Dialogu Międzyetnicznego i Tolerancji „Amalipe” jest wiodącą bułgarską organizacją pozarządową pracującą na rzecz równouprawnienia i integracji Romów w bułgarskim społeczeństwie. W obszarze działań organizacji znajdują się m.in. wspieranie międzykulturowej edukacji i integracji poprzez edukację. „Amalipe” współpracuje z ponad 250 szkołami w Bułgarii starając się przeciwdziałać przedwczesnemu kończeniu nauki dzieci romskiego pochodzenia. „Amalipe” podejmuje też inicjatywy związane z ochroną zdrowia i prewencją chorób zakaźnych, oraz prowadzi sieć tzw. „mediatorów zdrowotnych”, wspierających osoby pochodzenia romskiego przy korzystaniu z opieki zdrowotnej. Organizacja realizuje kampanie na rzecz włączania kwestii romskich do polityk państwowych m.in. do Programu Operacyjnego „Kapitał ludzki”. W 11 gminach w Bułgarii organizacja utworzyła „Centra rozwoju wspólnot” i kluby lokalne. Instytucje te działają na rzecz motywowania kontynuacji edukacji przez Romów, zapobiegania przemocy, prewencji wczesnego zawierania małżeństw, budowania tożsamości obywatelskiej. Od lat Centrum dąży do zwiększania poziomu tolerancji wobec Romów wśród społeczeństwa bułgarskiego, m.in. poprzez organizację festiwali kultury romskiej i akcji informacyjnych. Organizacja jest członkiem Rady Społecznej przy Ministerstwie Edukacji i Nauki w Bułgarii, Krajowej Sieci Na Rzecz Dzieci, Europejskiego Lobby Kobiet oraz wielu innych instytucji i rad publicznych.
Polska Nagroda im. Sérgio Vieira de Mello, Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka (2002-2003) przyznawana jest corocznie od 10 lat osobom i organizacjom pozarządowym za działania na rzecz pokojowego współistnienia i współdziałania społeczeństw religii i kultur. Kapituła Nagrody, w skład której wchodzą wysocy przedstawiciele Prezydenta RP, Ministra Spraw Zagranicznych, Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców, Rzecznika Praw Obywatelskich, Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, Ambasad i fundacji wspierających działania w obszarze praw człowieka oraz Fundatorów Nagrody, rozpatrzyła w tym roku 46 wniosków.
Dotychczasowymi Laureatami Nagrody byli: Myrosław Marynowycz, Siostra Rafaela – Urszula Nałęcz, Arnold Wellman, Hassan Omar Hassan, Bernard Kouchner, Andrzej Przewoźnik (1963-2010), Nagy El-Khoury i Mohammad al-Nokkari, Fatos Lubonja, Leopold Unger (1922-2011), Szewach Weiss, Michał Żejmis, Krystyna Priomko-Serafin, Maryna Hulia, Alaksandr Milinkiewicz, Marian Żelazek SVD (1918-2006), Tadeusz Mazowiecki; instytucje: Ośrodek Pomocy dla Uchodźców – Centrum Denisa Hurley’a, People in need, Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć, Stowarzyszenie Memoriał, United Nations Assistance Mission for Iraq, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Stowarzyszenie Magurycz, Festiwal Kultury Żydowskiej, Fundacja Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego, Stowarzyszenie Jeden Świat.
Organizator/Organiser
Współpraca/Cooperation
Fundatorzy/Founders
Sponsorzy/Sponsors
Patronat medialny/Media partners
